از نظر «شیعه»،
مسأله مهدویّت و نوید ظهور مهدى موعود(علیه
السلام) یکى از مسایل بسیار حیاتى اسلام به
شمار مى رود و به اندازه اى اهمیّت دارد
که اعتقاد به ظهور حضرت مهدى(علیه السلام)در
ردیف وقوع «قیامت» و تکذیب و تصدیقش در ردیف
تکذیب و تصدیق رسول اکرم مى باشد.
در این باره
روایات فراوانى از پیشوایان معصوم(علیهم
السلام) رسیده است که قسمتى از آنها از نظر
خوانندگان مى گذرد:
پیامبر اکرم مى فرماید:
«من أنکر القائم
من ولدی فقد أنکرنی»
«هرکس که قائم(علیه
السلام) از فرزندان مرا انکار کند به راستى
که مرا انکار کرده است».
و در حدیث دیگر مى فرماید:
«من أنکر القائم
من ولدی فی زمان غیبته مات میتةً جاهلیةً».
«هرکس که مهدى
قائم(علیه السلام) از فرزندان مرا در زمان
غیبتش انکار کند به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته
است».
و در حدیث دیگرى
آمده است که فرمود:
«من أطاعه
أطاعنی، و من عصاه عصانی، و من أنکره فی
غیبته فقد أنکرنی، و من کذّبه فقد کذّبنی،
ومن صدّقه فقد صدّقنی».
«آن کس که او را
اطاعت کند مرا اطاعت کرده است و آن کس که با
او مخالفت ورزد با من مخالفت ورزیده است و آن
کس که در دوران غیبتش او را انکار کند مرا
انکار کرده است و آن کس که او را تکذیب نماید
مرا تکذیب نموده است و آن کس که او را تصدیق
کند مرا تصدیق کرده است».
و در حدیثى دیگر مى فرمایند:
«لا تقوم الساعة
حتّى یقوم القائم الحقُّ منّا وذلک حین یأذن
اللّه عزّ وجلّ له و من تبعه نجا، و من
تخلّف عنه هلک، اللّه اللّه عباد اللّه!
فأتوه ولو على الثلج، فإنّه خلیفة اللّه
عزّوجلّ وخلیفتی».
«قیامت برپا نمى شود
تا هنگامى که قائمى از ما به حقّ قیام کند. و
این هنگامى است که خداى تعالى اذن ظهورش دهد،
کسى که از او پیروى کند نجات مى یابد، و
کسى که از او تخلّف کند هلاک مى شود، از
خدا بترسید، اى بندگان خدا! هرکجا باشید او
را دریابید، اگرچه مجبور شوید بر روى برف
حرکت کنید، که او خلیفه خداى تبارک و تعالى و
جانشین من است».
امیرمؤمنان على(علیه
السلام) مى فرماید:
«لاتخلو الأرض
من قائم للّه بحجّة، إمّا ظاهراً مشهوراً، و
إمّا خائفاً مغموراً، لئلاّ تبطل حجج اللّه
وبیّناته».
«زمین هرگز از
وجود قائمى که براى خدا قیام کند و حجّت حقّ
را بر پا دارد خالى نخواهد بود، که یا ظاهر و
آشکار است و یا ترسان و نهان، تا حجّتها و
دلایل روشن حضرت پروردگار باطل نشود».
امام حسن مجتبى(علیه
السلام) مى فرماید:
«إنّ الأئمّة
منّا، وإنّ الخلافة لاتصلح إلاّ فینا، و إنّ
اللّه جعلنا أهلها فی کتابه و سنّة نبیّه».
«امامان ـ دوازده
گانه ـ از ما هستند، و خلافت جز براى ما
شایسته نیست، و خداى تعالى ما را در کتاب خود
و سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) اهل
خلافت قرار داده است».
امام حسین(علیه
السلام) مى فرماید:
«قائم هذه
الاُمّة هو التاسع من ولدی، وهو صاحب
الغیبة، وهو الّذی یقسّم میراثه وهو حیّ».
«قائم این اُمّت
نهمین فرزند منست; اوست که از دیده ها غایب
مى شود و در حالى که زنده است میراثش تقسیم
مى شود».
امام زین العابدین(علیه
السلام) مى فرماید:
«. . . لاتخلو
الأرض إلى أن یقوم الساعة من حجّة ولولا ذلک
لم یُعبد اللّه . . .»
«...تا روزى که
قیامت برپا شود هرگز روى زمین از حجّت خالى
نخواهد بود، و اگر حجّت خدا روى زمین نباشد،
خدا پرستیده نمى شود...».
امام باقر(علیه
السلام) مى فرماید:
«من المحتوم
الّذی حتّمه اللّه قیام قائمنا، فمن شکّ
فیما أقول، لقی اللّه وهو به کافر وله جاحد».
«قیام قائم ما
از وعده هاى حتمى خداوند است. هرکس در این
گفتار که مى گویم شکّ و تردید به خود راه
دهد، خدا را به حال کفر و انکار ملاقات خواهد
کرد».
امام صادق(علیه
السلام) مى فرماید:
«من أقرّ بجمیع
الأئمّة وجحد المهدی کان کمن أقرّ بجمیع
الأنبیاء وجحد محمّداً(صلى الله علیه وآله
وسلم) نبوّته».
«هرکس به همه
امامان اعتراف کند ولى حضرت مهدى(علیه
السلام) را انکار نماید، مانند کسى است که به
همه پیامبران اعتراف کند ولى نبوّت حضرت
محمّد(صلى الله علیه وآله وسلم)را انکار
نماید».
امام کاظم(علیه
السلام) مى فرماید:
«من أنکر واحداً
من الأحیاء فقد أنکر الأموات»
«هرکس یکى از
امامان زنده را انکار نماید، امامان قبلى را
نیز انکار نموده است».
امام جواد(علیه
السلام) مى فرماید:
«إذا مات إبنی
علی بدا سراج بعده، ثمّ خفی، فویلٌ للمرتاب،
وطوبى للغریب الفارّ بدینه»
«هنگامى که پسرم
على ـ امام هادى ـ از دنیا برود چراغى
بعد از او آشکار مى شود، و سپس مخفى مى گردد.
واى بر کسى که در باره او شکّ و تردید به
خود راه دهد، و خوشا به حال شخص غریبى که دین
خود را برداشته ـ براى حفظ آن ـ از شهرى
به شهر دیگر فرار کند».
در فرمایش امام
جواد(علیه السلام) منظور از چراغ آشکار، امام
حسن عسکرى(علیه السلام) و منظور از چراغ
مخفى، حضرت مهدى(علیه السلام) است.
امام حسن عسکرى(علیه
السلام) مى فرماید:
«أما إنّ المقرّ
بالأئمّة بعد رسول اللّه(صلى الله علیه وآله
وسلم) المنکر لولدی کمن أقرّ بجمیع أنبیاء
اللّه ورسله ثمّ أنکر نبوّة محمّد رسول
اللّه(صلى الله علیه وآله وسلم)، والمنکر
لرسول اللّه(صلى الله علیه وآله وسلم)کمن
أنکر جمیع الأنبیاء، لأنّ طاعة آخرنا کطاعة
أوّلنا، والمنکر لآخرنا کالمنکر لأوّلنا»
«آگاه باشید که
هرکس به همه امامان بعد از پیامبر(صلى الله
علیه وآله وسلم)اعتراف کند ولى پسرم را انکار
نماید همانند کسى است که به همه پیامبران
اعتراف نموده ولى رسالت پیامبر اکرم(صلى
الله علیه وآله وسلم) را انکار نماید، و هرکس
که رسالت پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) را
انکار کند همانند کسى است که همه پیامبران را
انکار نماید; زیرا اطاعت آخرین ما، اطاعت
اوّل ماست، و انکار آخرین ما چون انکار اوّل
ماست».
حضرت مهدى(علیه
السلام) مى فرماید:
«من أنکرنی فلیس
منّی، و سبیله سبیلُ ابن نوح».
«کسى که مرا
انکار نماید از من نیست، و راه او راه فرزند
حضرت نوح(علیه السلام)است».
از نظر شیعه،
مسأله مهدویت و نوید ظهور آن مصلح الهى، یک
مسأله کهن و ریشه دار است و سابقه آن به
نخستین روزهاى طلوع فجر اسلام و دوران شخص
نبى اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) بر مى گردد.
به اعتقاد شیعه،
علاوه بر آیات متعددى که در «قرآن کریم» وارد
شده و پیشوایان دینى آنها را به وجود مقدّس «مهدى
موعود» تفسیر و تأویل کرده اند، صدها حدیث
معتبر و متواتر از حضرت رسول اکرم(صلى الله
علیه وآله وسلم) جانشینان آن حضرت صادر شده
که در آنها کلیه صفات، خصوصیّات و جزئیات
زندگى آن منتظر موعود و این که پس از تولّد
دو بار غیبت خواهد داشت و پس از غیبت طولانى
ظهور خواهد کرد، و با تشکیل حکومت واحد
جهانى، جهان را پر از عدل و داد خواهد نمود
بیان شده است.
شیعیان بر اساس
روایات عقیده دارند که مهدى موعود(علیه
السلام) سرّى از اسرار حقّ و رازى از رازهاى
نهفته خداوند و آخرین برگزیده الهى است که پس
از تولّد از نظرها غایب شده است و بعد از مدّت
زمانى طولانى ظهور مى نماید و او حجّة اللّه، خلیفة اللّه و بقیّة
اللّه است.
مهدى موعود(علیه
السلام) از نسل پاک پیامبر خدا(صلى الله علیه
وآله وسلم) و از على و زهرا(علیهما السلام) و
نهمین نفر از فرزندان امام حسین(علیه السلام)
و فرزند بلا فصل امام حسن عسکرى(علیه السلام)است.
شیعیان دوازده
امامى عقیده دارند که حضرت مهدى(علیه السلام)همنام
و هم کنیه پیامبر و هم اکنون زنده است و
هنگامى که خداوند اذن ظهورش دهد قیام مى کند
و زمین را پر از عدل و داد مى نماید.
شیعیان، طبق وعده هاى
انبیاى سلف(علیهم السلام) و نویدهاى کتب
مذهبى، و وعده هاى صریح قرآن کریم عقیده
دارند که:
آنگاه که اخلاق و
معنویّت از میان بشر رخت بربندد و ظلم و ستم
فراگیر شود و اسباب ظهور مهیا گردد، حضرت
مهدى(علیه السلام) به فرمان حقّ قیام مى کند
و دنیا را پر از عدل و داد مى نماید و به
همه رنج ها پایان مى دهد.
شیعیان بر اساس
عقل، وجدان، کتاب و سنّت عقیده دارند که با
ظهور ولىّ خدا و آمدن موعود مکتبها و رهایى بخش
انسانها هیچ حکومت باطلى روى زمین باقى نمى ماند;
بلکه همه مکتب هاى موجود و حکومت هاى
مقتدر زمان یکى پس از دیگرى از بین رفته و
متلاشى مى گردند، مرزهاى جغرافیایى بین
کشورها برداشته مى شوند; مظاهر شرک، کفر،
الحاد و بى عدالتى از بین مى روند،
عدالت اجتماعى تأمین مى گردد، هر حقّى به
صاحب حقّ مى رسد، همگان در رفاه و آسایش
زندگى مى کنند، از ظلم و ستم و بى عدالتى
خبرى نیست، و در سرتاسر جهان هستى، تنها یک
نظام حکومت مى کند که آن هم نظام عادلانه
اسلام و احکام نجات بخش آسمانى قرآن کریم
است.
جعلنا اللّه من أنصاره و الفائزین
بلقائه.
